Nàng đi quét sân, vun đống lá vào gốc cây ngọc lan, rồi vào bật bình nóng lạnh, chuẩn bị nước dùng và gia vị nấu phở, món ăn ưa thích của chồng 16 năm nay… Căn nhà rộng phảng phất mùi thơm của nước phở, như thể đánh thức mọi giác quan của những kẻ háu đói. Chồng nàng đánh răng rửa mặt, rồi ngồi vào cắm cúi nhai húp, cắn quả ớt rau ráu, vừa xuýt xoa vừa nhìn nàng âu yếm, khiến nàng đỏ mặt khi nghĩ lại đêm qua. Cái cách yêu 16 năm không đổi khiến nàng thấy nhạt nhẽo chẳng còn háo hức, chỉ giống như chịu đựng cho qua chuyện. Uống vội cốc nước, chồng nàng xỉa răng tanh tách, xách cái ca táp bằng da sang trọng bước vào chiếc ô tô bóng lộn…

Tiếng xe êm ru xa dần, nàng khép cổng và cứ thế vội vã chạy về phòng ngủ, nơi có cái giường nhỏ xíu với một sinh linh nhỏ bé dị dạng. Thằng bé là đứa con duy nhất của hai vợ chồng. Nó đã 15 tuổi nhưng cũng ngần ấy năm nó nằm im, đôi mắt vô hồn, sống đời thực vật. Nàng mở cửa sổ, thay quần áo, nựng nịu nó, những gân xanh phập phồng nổi lên dưới làn da trắng mỏng của nó… Hình như, nó cảm nhận thấy tình mẫu tử trong tiếng nói, ánh mắt của nàng… Nàng bế cái hình hài nhỏ bé ra ngắm nắng… Không thấy tiếng hót quen thuộc của con chim có bộ lông đen pha trắng sau tán lá xanh. Con chim sáng nào cũng chờ nàng mở cửa, nghiêng nghiêng cái đầu xinh xinh, cất tiếng hót êm ái, như thể an ủi thằng bé. Và đôi lúc, tiếng hót ấy, lúc thì nấc lên thống thiết, lúc thì trùng xuống nghẹn ngào. Phải chăng vì nàng quá nhạy cảm mà tưởng tượng ra. Đôi mắt thằng bé láo liên như thể hiểu ý nghĩ trong đầu nàng, thằng bé cố tìm kiếm âm thanh quen thuộc, người bạn duy nhất của nó. Nó đâu rồi?

Nàng nhớ lắm tiếng chim hót ấy, từ rất lâu rồi, khi nàng còn là một nữ sinh với dáng vóc mảnh mai, yêu kiều cùng người ấy hẹn hò dưới tán ngọc lan ở cuối con phố nhỏ. Nàng đã phì cười khi thấy người ấy mỗi lần nghe thấy tiếng chim hót liền ngừng âu yếm nàng, đôi chân rón rén trèo lên cây tìm kiếm chú chim lạ. Thấy động, con chim im bặt, hốt hoảng bay vù lên không trung.

***

Chồng nàng vội vã bước vào phòng họp, thở dài đánh soạt một cái. Làm chủ các dự án bất động sản lớn nhỏ có tiếng ở cái thành phố này, họp hành là chuyện đương nhiên của gã. Nhưng mà khổ một nỗi, gã vốn không phải người có tài ăn nói học hành bài bản. Nhà gã xưa kia nghèo rớt mùng tơi, bố gã làm nghề kéo xe, mẹ thì trồng rau, cái vườn rau sát nhà nàng. Nàng vốn là thục nữ có bố mẹ làm nhà giáo. Gã thì bỏ học sớm, suốt ngày lêu lổng với mấy thằng chọi con trong xóm đi bắt dế, bẫy chim… Thỉnh thoảng rủ nhau leo vườn hàng xóm hái trộm mấy quả ổi xanh lè, chát xin xít. Hàng xóm chạy sang réo mẹ gã, bà ấy điên tiết cầm chổi phang tới tấp rồi đuổi gã chạy sang cả nhà nàng. Nàng nép trong nhà, ghé cái đầu xinh xinh cười rúc rích. Hắn tức lắm, cầm quả bưởi rụng giơ lên dọa nàng, rồi lại túm cái quần chun lỏng chạy mất. Có hôm mẹ ốm, gã hái rau để bó cho bố mang ra chợ, thấy nhồn nhột phía sau, quay lại, bắt gặp ánh nhìn trong veo và đôi môi đỏ hồng của nàng. Gã “chết” nàng từ thuở ấy.

Rồi nàng và gã lớn lên, nàng vẫn đến trường trong tà áo dài trắng tinh khôi trên chiếc xe đạp đỏ mới kính coong. Phía sau là một anh chàng thư sinh, cao ráo đạp xe theo với ánh nhìn đắm đuối. Gã lao theo trong nỗi tức nghẹn như thể vừa bị ai cướp đi món đồ giá trị.

Dứt khỏi mấy đoạn hồi tưởng chắp vá, gã lao vào phòng họp, miệng vẫn không ngớt lầm bầm. Hôm nay gã có cuộc họp với một đối tác mới, mà để đi đến ký kết thống nhất thôi thì trăm mưu nghìn mẹo. Gọi là mẹo vì nó cũng na ná những thủ đoạn của một kẻ “trình độ có hạn”, đấy là cách gã tự nhận về bản thân. Khổ nhất là mấy thằng thích văn thơ, đến nhục, lại phải nặn ra văn ra thơ, gặp thằng thích nghệ thuật sân khấu điện ảnh, lại phải thốt ra mấy cái tên phim nổi tiếng của nước ngoài nước trong. Gặp thằng thích gái lại phải tỏ ra am hiểu về cái món ấy, thậm chí phải có công cụ minh họa trực quan sinh động nữa kia. Kể cũng lạ! Họ làm kinh doanh, thời gian đầu tư cho các mối quan hệ đã đủ kín mít rồi, lấy đâu ra lắm thơ văn điển tích thế cơ chứ. Lại có tay vào cuộc rượu, gái đẹp ngồi bên gắp rót tận mồm, lúc ngừng nhai ngừng uống vẫn chém gió tỉnh queo, đọc thơ ông ổng, hát hò rôm rả, phán như bố tướng. Thế nên, gã đành phải tự cứu lấy mình, vì gã cực ghét bị gọi là trọc phú. Trong khi nàng, vợ gã, có tiếng giỏi văn chương, mấy lần nghĩ cách nhờ vợ biên cho mấy đoạn văn đoạn thơ để học thuộc lòng, nhưng chả hiểu sao không vào nổi đầu. Gã quay sang mắng nàng, rằng toàn mấy câu thơ tối nghĩa bỏ mẹ, anh yêu em em yêu anh thì nói huỵch toẹt nó ra lại còn “Nhà nàng ở cạnh nhà tôi. Cách nhau cái giậu mồng tơi xanh rờn”. Mà buồn uống rượu, đi mát- xa thì viết hẳn ra, chứ cái kiểu lấy câu thơ minh họa “Hôm nay trời nhẹ lên cao. Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn” là vứt rồi…

Và gã nghĩ ra cách. Gã vào mạng sưu tầm những câu thơ con cóc, bảo thư ký in ra giấy để gã học thuộc lòng. Thư ký có nhiệm vụ phân loại các nội dung mà gã cần. Chẳng hạn, nếu đi uống rượu, gã sẽ đọc câu thơ đại loại: “Rượu vào mà lời chẳng ra/ Càng ăn càng uống chỉ ngà ngà say”.

Nếu vào phòng có mấy em chân dài, gã sẽ đọc: “Em như bông bưởi ngát hương/ Anh như con bướm tìm đường ngắm hoa”.

Gã vừa nhẩm vừa rung đùi khoái trí, vỗ đùi tự khen mình thông minh. Thế nhưng có lần gã cũng vướng sự cố, nguyên do là sau khi trúng thầu dự án xây dựng hệ thống tiêu thoát nước cho thành phố, gã mời mấy tay có máu mặt ra nhà hàng cảm ơn, rút kinh nghiệm. Trời thì mưa to, thấy cái sân nhà hàng ngập nước lênh láng, sẵn rượu ngà ngà, gã tính góp vui bằng thơ, ông ổng đọc:

“Hôm nay trời lại mưa to

Ngày mai chẳng cưỡi được bò đi chơi

Hôm nay trời đổ mưa rào

Nhớ em, ta lại chống sào đi thăm…”

Thấy mấy tay máu mặt lặng đi, gã cuống quá, thanh minh “Gớm, dạo này thời tiết diễn biến phức tạp quá, thành ra tôi hay nghĩ ngợi nên có thơ”. Vừa giải thích xong, đối tác chính của gã nghiến răng bặm môi, mặt đỏ gay giận dữ. Mấy tay còn lại nhẹ nhàng kiếm cớ ra khỏi mâm, như thể đề phòng bị sếp giận cá chém thớt.

***

Ôi, thơ với chả thẩn, nghĩ cho cùng cũng chả giải quyết được nhiều lắm, khéo còn làm hỏng việc thêm. Và gã khẽ nhếch mép, xoa cằm với đầy vẻ tự tin, nhìn bao quát cái phòng họp lát gỗ sang trọng, đèn trần sáng choang và hàng chục khuôn mặt đang nghiêm túc chờ đợi phần thuyết trình dự án của gã. Gã quyết định tung ra “cú đánh” quen thuộc mà gã biết, đối tác sẽ đổ gục.

Trình bày xong dự án Xây dựng Trung tâm chăm sóc người tàn tật, gã vờ run run, giọng trầm xuống đục khàn nhưng qua micro, vẫn nghe rất rõ:

- Là một doanh nghiệp chuyên về xây dựng, mỗi công trình mà chúng tôi xây lên đều chứa bao nhiêu mồ hôi nước mắt. Tôi coi chúng như những đứa con yêu quý của mình. Và nhắc đến chuyện con cái, mọi người chắc cũng biết đấy, vợ chồng tôi chỉ có mỗi một cháu, nhưng thật không may bị tàn tật. Nhìn đứa con tật nguyền, tôi lại càng đồng cảm chia sẻ hơn với những người bất hạnh. Vì thế, nếu được chọn làm nhà thầu xây dựng công trình này, đó quả là niềm hạnh phúc đặc biệt cho vợ chồng tôi. Tôi mong các ông bà xem xét quyết định cho tôi được triển khai dự án mà tôi tâm huyết.

Rồi gã nghẹn ngào rút khăn chấm nước mắt, song, cũng đủ vài giây liếc nhìn nét mặt của các thành viên Hội đồng thẩm định dự án.

Miếng đòn hiểm hình như đã có tác dụng nhanh chóng. Tràng pháo tay nổi lên giòn giã cùng những tiếng thì thầm xuýt xoa đầy ái ngại, cảm thông và xúc động. Trong lúc mọi người xôn xao bàn tán thì gã nhanh tay cầm điện thoại nhắn tin cho thư ký khẩn trương chuẩn bị phong bì và quà biếu, đặt cơm. Cú đòn đánh vào tình thương cộng với những chiếc phong bì đưa kín đáo là cái bài mà gã thấy dễ hơn làm thơ rất nhiều. Gã lại giả vờ sụt sịt, lấy khăn lau mắt.

Gã cung kính gật gù lắng nghe Hội đồng thẩm định cho ý kiến, thỉnh thoảng giở sổ ghi ghi chép chép. Cuối cùng, người chủ trì đứng lên kết luận, yêu cầu đơn vị đầu tư nghiêm túc tiếp thu, công tâm khách quan, nhất trí cho doanh nghiệp triển khai dự án, và tin tưởng rằng bằng tấm lòng của một người cha có đứa con tàn tật, tất cả đặt niềm tin vào cái tâm cái đức của doanh nghiệp, và đây sẽ là công trình có ý nghĩa nhất của tỉnh nhà từ trước đến nay.

Gã sung sướng, muốn chạy sang ôm chầm lấy cái người chủ trì.

***

Cuộc điện thoại báo chồng nàng trúng dự án phải đi tiếp cơm khách, không ăn cơm chiều... Nàng bình thản đặt cái hình hài co quắp vào giường, nước mắt rơi xuống gò má!

- “Anh ở đâu rồi ” - Nàng khẽ gọi - “Em và con nhớ anh lắm, kiếp sau cả nhà mình đoàn tụ anh nhé”… Đáp lại tiếng gọi của nàng chỉ là tiếng kêu se sẽ của con chim nhỏ trên tán ngọc lan.

Nàng nhớ mãi cái ngày định mệnh, một tai nạn giao thông thảm khốc đã cướp đi sinh mạng của người ấy, khi cái bào thai nhỏ bé vừa được 4 tuần. Trong nỗi đau đớn hoang mang tận cùng, gã đã đến động viên an ủi nàng và thế là một đám cưới nhanh chóng diễn ra để hợp thức hóa cho cái bào thai đang lớn dần. Bố mẹ nàng đưa nàng về nhà chồng trong tiếng thở phào nhẹ nhõm.

***

Đêm khuya, tiếng nổ máy quen thuộc của chiếc xe ô tô sang trọng khiến nàng giật mình. Như bao đêm, nàng lại xuống mở cửa cho chồng. Gã loạng quạng lên gác, tay chỉ vào mặt nàng “Nhớ đấy nhé, nó là thần tài của cái nhà này, cô mà làm lộ ra nó không phải là con tôi thì hết đường làm ăn, liệu thần hồn, sung sướng thì phải biết giữ lấy mà hưởng!”.

Mảnh giấy siêu âm nhàu nát rơi ra khỏi cái túi áo comple của gã. Cái tên quen thuộc của cô thư ký với hình ảnh siêu âm thai ở một phòng khám nổi tiếng tận trong thành phố Hồ Chí Minh, ngày giờ trùng với chuyến công tác miền Nam mà gã bảo nàng là đi tìm kiếm các dự án nghỉ dưỡng ven biển. Còn phía dưới là tờ giấy thông báo kết quả xét nghiệm của nàng trong một lần gã đưa nàng đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Gã bảo đã tự đi lấy kết quả, mọi chuyện đều ổn. Tờ giấy xét nghiệm khẳng định nàng mắc chứng vô sinh thứ phát, sau biến chứng sản khoa cách đây 15 năm.

Nàng sụp xuống nền nhà, cúi đầu, đôi vai gầy rung lên bần bật trong những tiếng nấc nghẹn ngào. Cõi mê ơi, bao giờ mới cho nàng trở về. Nàng muốn lắm, rằng đó chỉ là một cơn mê thôi.r

Cây tiêu huyền và mảnh gỗ

Tác giả: Ali Jafaroglu (Aliyev)

JyKhanh (Dịch từ bản tiếng Anh)

Họ chặt cây phỉ trong khu rừng hoang. Sau khi họ chặt cành cây phỉ ấy, họ bào thân cây trên một chiếc máy bào. Những cánh cửa và cửa sổ được họ làm từ những mảnh ván gỗ. Những người công nhân chất những vật liệu bằng gỗ lên chiếc xe tải và chở đến một ngôi nhà trông thật khang trang. Một thời gian sau đó, các cửa ra vào và cửa sổ của tòa nhà đã được hoàn thiện, các lớp kính trang trí được cắt theo đúng kích thước của khung cửa sổ. Khi những khung cửa gỗ được sơn lên những lớp sơn màu đỏ chót, chúng bắt đầu trở nên thật lấp lánh dưới những tia nắng mặt trời. Dần dần, ngôi nhà đã tỏa ra được sức hút tuyệt đẹp của nó dưới ánh nhìn của mọi người! Ai đi qua cũng phải dừng lại trước ngôi nhà tuyệt đẹp ấy và cảm thấy thích thú khi ngắm nhìn tòa nhà xinh đẹp.

Bắt đầu từ một tấm ván gỗ giản đơn xẻ từ cây phỉ trong khu rừng hoang, nay những mảnh gỗ có thể nhìn thấy được đỉnh của cây tiêu huyền bên ngôi nhà đó, là cây dường như cao lớn vươn lên tới bầu trời. Mảnh gỗ cảm thấy thật ghen tị khi nhìn những chiếc lá của cây tiêu huyền, rồi lại cảm thấy ngưỡng mộ với thân cây của nó. Sau một hồi rơi vào khoảng không im lặng, nó quay sang cây tiêu huyền.

- “Này, cây tiêu huyền, mọi người ai nhìn thấy cậu đều khen ngợi về vẻ đẹp, sự hoành tráng và cái bóng siêu lớn của cậu đấy. Giá như tôi được là cậu thì tốt!” - Tấm ván nói.

Cây tiêu huyền chìm trong suy nghĩ, lời nói của tấm ván đã làm phân tán suy nghĩ của nó. Nó nhìn về hướng phát ra tiếng nói, nhìn vào khung gỗ và hỏi.

- “Tại sao bạn nói như vậy, ván gỗ? Tôi không hiểu tại sao bạn lại nói như vậy, bạn cảm thấy không hài lòng về bản thân mình sao?”.

Tấm ván nhìn chằm chằm vào cây tiêu huyền một cách buồn bã. Trông tấm ván đau buồn tới nỗi cây tiêu huyền phải xoa dịu, an ủi nó.

- “Sao cậu không nói gì? Hãy kể cho tôi nghe chuyện gì đã xảy ra với cậu được không?”.

- “Ngày xưa tôi cũng đã từng là một cái cây rất cao, đỉnh cây của tôi đã có thể chạm tới bầu trời xanh ngát ấy. Tôi đã từng là một cái cây có thể quyến rũ cả khu rừng. Những chú chim sơn ca đậu trên cành cây, lũ trẻ nô đùa dưới bóng râm mà tôi tạo ra, tiếng cười đùa của mọi người khi đứng ở gần tôi. Thật đáng tiếc, rằng bây giờ tôi không thể sống cuộc sống như những ngày ấy được nữa. Bây giờ, nhìn tôi chẳng có nổi một sự quyến rũ nào. Tôi đã trở thành một ván gỗ hết sức tầm thường”.

Tấm ván gỗ xẻ từ cây phỉ thở dài một cách chán nản sau khi kết thúc câu chuyện của mình.

Cây tiêu huyền lắc đầu.

- “Này, ván gỗ! Cậu cảm thấy đau buồn vì những điều này sao? Tôi rất ngạc nhiên vì điều đã xảy ra với cậu. Nhưng cũng đừng buồn nữa! Cậu nghĩ rằng tất cả những cây khác sẽ vẫn ở nguyên vị trí của họ sao? Ngay cả Mẹ thiên nhiên cũng thay đổi hình dạng. Các mùa trong năm thay thế nhau, thiên nhiên lạc vào giấc mộng mùa đông, rồi bừng tỉnh vào mùa xuân, xung quanh đều được bao phủ bởi sắc hoa. Xung quanh đều được phủ sắc xanh bởi những chiếc lá. Nhưng vào mùa thu, những cơn gió lạnh thổi qua và những chiếc lá vàng rơi xuống mặt đất. Phải chăng cậu đã quên tất cả những điều này?”.

- “Không, tôi không quên,” ván gỗ nói.

Cây tiêu huyền tiếp tục.

- “Cậu biết đó, con người cũng không thể sống mãi mãi. Họ cũng sẽ chết khi tới thời điểm của họ. Người già chết đi và trẻ sơ sinh ra đời. Những người mà tôi từng thấy đều đã già, còn trẻ em trở thành người lớn,”- Cây tiêu huyền nói và chỉ vào những cái cây non xung quanh, tiếp tục lý lẽ của mình.

- “Những cây non mới được trồng xung quanh đây. Chúng được nuôi dưỡng bằng nước, không khí, tia nắng mặt trời, và lớn lên nhờ sự chăm sóc của con người. Rồi cũng sẽ tới một ngày những cây non này sẽ cao lớn như tôi, chúng sẽ là nét duyên của khu rừng và mang lại niềm vui cho con người. Có thể, một số trong số chúng sẽ không thể phát triển, chúng sẽ trở nên khô héo.

Đó là lý do tại sao tôi khuyên cậu đừng nên cảm thấy tiếc nuối cho trường hợp hiện tại của mình, ván gỗ à!”.

- “Rồi ai sẽ cần tôi? Chẳng một ai cần đến tôi nữa. Sẽ chẳng một ai yêu tôi, chẳng một ai nhặt những chiếc lá của tôi mà ngắm nhìn” - Ván gỗ vô vọng nói.

Cây tiêu huyền đứng nhìn ván gỗ và nhẹ nhàng bảo:

- “Tôi nghĩ rằng cậu phải cảm thấy vui mừng vì cậu đã tạo ra một sự quyến rũ cho ngôi nhà này chứ. Cậu đã từng là sự quyến rũ của khu rừng, nhưng bây giờ cậu là sự quyến rũ của ngôi nhà. Hãy nhìn xem, mọi người đang nhìn vào cậu! Họ chẳng tiếc tặng cho cậu những lời khen ngợi, họ thể hiện sự ngưỡng mộ của họ tới cậu đấy! Mọi người yêu cậu. Đó là lý do vì sao họ mặc cho cậu những lớp sơn màu sắc. Còn tôi vẫn đứng đây, không biết kết thúc của mình sẽ như thế nào. Có thể họ sẽ chặt tôi và dùng tôi làm củi, có thể tôi sẽ trở nên khô héo và trộn lẫn với đất cát”.

Sau khi nghe những lời cây tiêu huyền nói, tấm ván xẻ từ cây phỉ trở nên bình tĩnh hơn và nhìn xung quanh, nó dần nở một nụ cười hạnh phúc.r

Cô gái Dã quỳ

Tản văn của HỒ HUY

N hư khi em chang chang yêu thương ban mơ ban mai tôi chiêng đôi tay, tôi ngân đôi tai, tôi rung đôi chân, cao nguyên Kon Tum, Mơ Nông, Lâm Viên, Di Linh. Như khi em ngập ngừng con đường hương rừng, con đường muôn trùng, con đường ngại ngùng buông những hạt mưa cuối cùng vào đất. Dã quỳ bừng lên.

Dã quỳ bừng lên, dã quỳ ngời lên, dã quỳ vàng lên, dã quỳ quên tên trong âm hưởng của Tây Nguyên rạo rực. Tiếng cồng ôm ngực, tiếng chiêng yêu ngực, tiếng đàn rưng rức, như đàn chim thiêng chầu chực bay vào đêm huyền bí. Dã quỳ thênh thang.

Dã quỳ thênh thang, dã quỳ thênh thang, dã quỳ thênh thang, dã quỳ miên man cho cao nguyên như cô gái điệu đà. Dã quỳ người ta, dã quỳ của tôi, dã quỳ của em, dã quỳ ẩn nấp những gương mặt người lạ kẻ quen. Này em cô gái dã quỳ.

Này em cô gái dã quỳ. Không hiểu sao tôi vẫn luôn ám ảnh về loài hoa dã quỳ dịu dàng như một cô gá́i Tây Nguyên, cô gái Kon Tum, cô gái Gia Lai, cô gái Đăk Nông cô gái Lâm Đồng. Những cô gái của tôi luôn lơ đãng như một nụ cười Tây Nguyên.

Không riêng gì ở Tây Nguyên mới có dã quỳ, những người yêu hoa, yêu sắc vàng mê mải cũng có thể tìm gặp dã quỳ ở một số vùng miền núi Tây Bắc. Nhưng trung thực mà nói chỉ có ở Tây Nguyên, chỉ có ở Đà Lạt thì hồn vía dã quỳ mới thênh thang như một cô gái chưa chồng.

Cô gái chưa chồng bỗng một ngày cuối tháng Mười nhoẻn miệng cười vàng hoe. Một bông mỉm cười, hai bông mỉm cười, ba bông mỉm cười, con dốc mỉm cười, sườn đồi mỉm cười, những cô gái mỉm cười. Tình yêu mỉm cười.

Mỗi một loài hoa đều gắn sắc của nó, hương của nó, vẻ đẹp của nó một truyền thuyết, một sự tích hay một huyền thoại. Loài dã quỳ cũng vậy, dã quỳ là câu chuyện tình yêu của nàng H’limh dành cho chàng trai K’lang. Và dã quỳ đã trổ bông đầu tiên từ mũi tên hận thù của La rihn con trai tộc trưởng Lasiêng găm vào cô gái bất tử H’limh.

Trả đũa hận thù bằng những bông hoa, loài dã quỳ đã tươi tắn vẽ lên bức tranh đẹp của cuộc đời. Yêu là tha thứ? Bởi vậy mà dã quỳ luôn khiến những trái tim ngẩn ngơ khi những đọt mưa cuối cùng ngấm ngầm thảo thơm vào lòng đất. Dã quỳ an nhiên.

Dã quỳ an nhiên. Dã quỳ chẳng sức đâu mà muộn phiền. Thời gian của nó không nhiều bởi vậy với dã quỳ sống là đam mê. Khi những cơn mưa buổi chiều nơi cao nguyên Lâm Viên không còn thảng thốt những nỗi cô đơn. Dã quỳ bắt đầu nhen nhóm lên màu vàng của nó. Dã quỳ đến thật đúng lúc, nó sưởi ấm cho những sườn đồi, nó bá vai khoác tay tình nhân, nó tần ngần luyến lưu hạnh ngộ, nó thổ lộ hương rừng ngai ngái sương đêm. Dã quỳ tình tự ai nỡ lòng quên.

Khi những ban mai còn mơ nỗi trăng tròn, khi những yêu thương còn tình tự sao khuya, khi những hơi ấm mà lòng người còn đang dè dặt thì dã quỳ hổn hển nắng vàng. Trời ơi là nắng, cơ man là nắng, yêu thương là nắng, mải mê là nắng, thỏa thuê sắc vàng trên những con đường nắng, sau những lùm cây, sắc vàng trong mắt ai đây?

Là dã quỳ đó, nó bật ra khỏi hơi lạnh co ro, nó xòe cánh mỏng, nó bung mật vàng, nó loanh quanh trườn dốc, nó hối hả chân đèo, nó bò, nó leo, nó vặn mình trên cao nguyên màu mắt em bình yên, màu mắt tôi thản nhiên, màu nắng, màu hoa, màu không gian ngọt vàng sầm sẫm. Dã quỳ em ơi!

Từ đường vào làng hoa Vạn Thành là đoạn đường vào sân bay Cam Ly cũ. Có thể cũng chính vì những đặc điểm riêng của cung đường này mà hai bên đường không còn bị chặt phá, dã quỳ cứ vàng dại vàng hoe.

Trở mình tìm em trên cao nguyên Langbiang cung đường với thung lũng vàng, tôi thấy em, tôi thấy nàng, tôi thấy dã quỳ đang mơ màng thơm ngái. Đố ai nhận ra mùi hương của dã quỳ? Phải là người yêu Tây Nguyên, phải là người yêu rừng, phải là người yêu những nụ hôn ngập ngừng thì mới nhận ra mùi hương của dã quỳ.

Đừng so sánh hương dã quỳ với hương hoa hồng, hương hoa sữa, hay bất kỳ một mùi hương của loài hoa nào khác. Bởi đơn giản dã quỳ mang mùi hương của núi, dã quỳ mang mùi hương từ trái tim cô gái H’limh, quê mùa dân dã mà vẹn nguyên chung tình. Một khi bạn nhận ra mùi hương của dã quỳ đang ngai ngái sương mai là khi bạn đã yêu dã quỳ tới mức yêu là cống hiến.

Có những lý lẽ vô cùng giản đơn ở giữa cuộc sống xô bồ. Đó là khi bạn yêu thương một loài hoa thì bạn sẽ nhận được mùi hương và vẻ đẹp của nó dành cho bạn. Khi bạn không có yêu thương thì cho dù loài hoa ấy có đẹp đến cỡ nào, có thơm đến nhường nào thì vĩnh viễn nó chỉ là một loài hoa tầm thường vô tri. Như bạn từng tầm thường và vô tri trong suy nghĩ của người khác…